“Xөх Cудар”-ын өнгө гэрэл, зүүдний бэлгэдэл
https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-68-76
Аннотация
В. Инжаннашийн дүр бүтээх онцлог нь түүний ертөнцийг үзэх үзэл, гүн ухааны баримтлал тухайн нийгэм цаг үедээ хандаж байсан хандлагатай нь салшгүй холбоотой болно. Их зохиолч Инжаннаши зүйрлэл адилтгал, ихэсгэл багасгал, чимэг үгээс гадна тойруулал, ёгтлол, бэлгэдэл зэрэг уран дүрслэлийн аргыг өргөн хэрэглэсэн нь дорно дахины уран сайхны сэтгэлгээний уламжлалт ойлголттой холбоотой юм. В. Инжаннаш «Хөх судар» зохиолдоо гармоник дүрүүдийг илэрхийлэхийн тулд өнгө, гэрэл, мөрөөдлийг тэмдэг болгон ашигласан. Ялж, мандах үйл явдал, баатрын хүчийг цагаан гэрлээр, муу үйл, ялагдах үйл явдлыг хар уур, манантай харанхуйгаар дүрсэлбэл улаан гэрлээр илэрхийлжээ. Мөрөөдлөө зохиолд 22 удаа тайлбарласан байдаг. Мөрөөдлийн ихэнх нь ирээдүйд тохиолдож болох зовлон бэрхшээлийн бэлгэдэл юм. Зүүднээс хамааралтай үйл явдал олон бий.
Список литературы
1. Байгалсайхан, С. (1998). Уран дүрийн онолын лекцүүд. Улаанбаатар.
2. Буянбат, Х. (1981). Инжаннаши ба түүний Хөх судрын тухай. Хөх хот: ӨМАХХ.
3. Буянбат, Х. (1982). Хөх судрын хүмүүсийн тухай. ӨМБДС-ийн эрдэм шинжилгээний сэтгүүл, 3, 43.
4. Буянбат, Х. (1988). Инжаннаши ба түүний Хөх судрын тухай. Хөх хот: ӨМАХХ.
5. Галбаатар, Д. (2012). Уран зохиол, онол, түүх, шүүмжлэл, нэвтэрхий толь. Улаанбаатар.
6. Дулам, С. (1999). Бэлгэдэл зүй-1. Улаанбаатар: МУИС.
7. Дэлгэр, (1988). Хөх судрын гол баатрын зан чанарын бүтэц ба систем. ӨМИС-ийн эрдэм шинжилгээний сэтгүүл, 3, 107.
8. Дэсрэйжав, Т. (1983). Их зохиолч Инжаннашийн урнаар өгүүлэх аргын тухай. ӨМИС-ийн эрдэм шинжилгээний сэтгүүл, 2.
9. Жуковская, Н.Л. (2002). Кочевники Монголии. Культура. Традиции. Символика. Москва: «Восточная литература».
10. Инжаннаши, В. (1957). Хөх судар. Хөх хот.
11. Михайлов, Г. И., Яцковская К. Н. (1969). Монгольская литература: Краткий очерк. Москва: Наука.
12. Хасбаатар, Ц. (1989). Уран зохиолын тэмдэглэл. Улаанбаатар: Улсын Хэвлэлийн Газар.
13. Цэвээндорж, Д. (2008). Монголын утга зохиолын дүрийн онол. Улаанбаатар: Балжу сан.
Рецензия
Для цитирования:
Янжиндулам В. “Xөх Cудар”-ын өнгө гэрэл, зүүдний бэлгэдэл. Nomadic civilization: historical research. 2022;2(1):68-76. https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-68-76
For citation:
Yangindulam V. The symbolism of color and dreams in the Injinash’s “Blue Sutra” (Koke sudur). Nomadic civilization: historical research. 2022;2(1):68-76. (In Russ.) https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-68-76