Өөрд-Моңһл нүүдлчнрин эдин болн оюни сойл сарт-хальмг үлгүр үгмүдт
https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-93-99
Аннотация
Эн өгүллд сарт-хальмг үлгүр үгин тускар келгдҗәнә. Сарт-хальмг амн үгин зөөрт ончта ормнь эзлҗәхнь үлгүр үг эс гиҗ төв үг (иҗлин хальмгуд үлгүр гиҗ нершлнә, Китд болн Моңһлд бәәх өөрд улс — зүүр цецн үг эс гиҗ үлгүр үг). Түрүн болҗ сарт-хальмг амн-үгин зөөрин тускар 1929 җилд номт А. В. Бурдуков бичҗ темдглсмн. Сарт-хальмг үлгүр үгмүд шинҗәнә өөрд-моңһл болн иҗлин хальмг үлгүрмүдлә дүңцүлгдҗәнә. Өгүлл бичлһнд түүрвәчнрин экспедиционн материалмуд олзлгдсмн (2009–2021). Сарт-хальмгин өвкнрнь Хар һолур дөрв тасрад Шинҗәнәс ирсмн. Һурвдгч әңгнь 1884 җилд ирәд, хойрдгч әңглә нииләд, Челпек селәнд бәәршлсмн. Эдниг хар хальмг (‘цевр хальмг’) гиҗ нерәддг бәәҗ. Хар хальмгуд шар шаҗнд иткдг бәәсмн. Хөөннь цугтан шар шаҗан оркад, ислам шаҗнд орсмн.
Ключевые слова
Об авторах
Бадм Менән
Б. Б. Городовиковин нертә Хальмг ик сурhуль
Россия
Россия
Элст
Б. Борлга
Б. Б. Городовиковин нертә Хальмг ик сурhуль
Россия
Россия
Борлга Босха, филолог номин кандидат
Элст
Список литературы
1. Бурдуков, А.В. (1935). Каракольские калмыки (сарт-калмаки). Советская этнография, 6, 47–79.
2. Төмөртогоо До. (2018). Монгол хэлэнд орсон гадаад үгийн хураангуй тайлбар толь. Улаанбаатар: Адмон Принт.
3. Калмыцко-русский словарь (1977) / Под ред. Б.Д. Муниева. Москва.
4. Кичиков, А.Ш. (1964). Хар һолын хальмгуд. Хальмг үнн, 163, 3.
5. Курбанкулов, О. (1926). Кара-Киргиз дотр бәәдг хальмг нутгин тасрха (үлдлд). Улан хальмг, 12, 4.
6. Павлов, Д.А. (1990). Каракольские калмыки и их язык. Элиста: КалмГУ.
7. Пословицы, поговорки и загадки калмыков России и ойратов Китая (2007) / Сост. Б.Х. Тодаева. Элиста: ЗАОр «НПП «Джангар».
Рецензия
Для цитирования:
Менән Б., Борлга Б. Өөрд-Моңһл нүүдлчнрин эдин болн оюни сойл сарт-хальмг үлгүр үгмүдт. Nomadic civilization: historical research. 2022;2(1):93-99. https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-93-99
For citation:
Badma B.V., Borlykova B.K. The material and spiritual culture of the Oirat-Mongolian nomads in the mirror of Sart-Kalmyk proverbs. Nomadic civilization: historical research. 2022;2(1):93-99. (In Russ.) https://doi.org/10.53315/2782-3377-2022-2-1-93-99
Просмотров: 91
Послать статью по эл. почте 