Жангар тууль дахь хүний үнэлэмжийн тухай нэгэн асуудал
https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-2-1-94-100
Аннотация
Жангар тууль бол эрт үеийн монголчуудын үүх түүх, шүтлэг бишрэл, үнэт зүйлсийг хадгалан ирсэн хэл соёлын хосгүй нандин өв билээ. Аливаа ард түмний аман зохиол, хэл нь соёлыг мэдээлэх, угсаатан үндэстнүүдийн соёлын адил ба ялгаатай байдлыг илэрхийлэх хэмжүүр болно. Жангар туульд дайчин баатар эрс хүч чадал, цэц мэргэ, эрдэм ухаанаараа өрсөлдөн биесээ ялан дийлэхээс гадна хишиг буянаараа илүү төрсний учир ялан дийлэх нь бий. Монголчуудын дунд хүнийг үнэлэхдээ тэнгэрээс заяасан хишиг буянаар нь шинжин үзэж, хүнийг үнэлж байсан үнэлэм- жийн нэгэн хэлбэр оршин байсныг Жангар туулийн жишээн дээр тодруулан үзлээ. Хүчтэй хүсэл эрмэлзэлтэй хүмүүс л ялах боломжтой. Эцсийн эцэст тэд зорилгодоо хүрэхийн тулд зөрүүд байдаг, саад бэрхшээл, эргэлзээгээр тэднийг эвдэж чадахгүй. Тэд хүчтэй зан чанар, ялах хүсэл эрмэлзэл, өөртөө итгэлтэй байдаг. Туульд ийм дайчид байдаг. Эдгээр нь жинхэнэ баатрууд юм. Тууль бидэнд тэсвэр хатуужил, аминч бус эр зоригийн тод жишээг өгдөг. Амьдралын хүнд хэцүү нөхцөл байдалд бууж өгөхгүй байхыг бид баатруудаас суралцдаг.
Список литературы
1. Баянголын Жангар (2015). I, II, III боть. Ерөнхий эрхлэн найруулагч Б. Мөнх, Д. Таяа нар. Хөх хот: Өвөр Монголын соёлын хэвлэлийн хороо.
2. Гуревич, П.С. (2004). Соёл судлал. Улаанбаатар: Адмон.
3. Жанhр. Хальмг баатрлг эпос (1990). Ясврнь Баснга Б.Б. урвдгч hарцнь, Элст: Хальмг дегтр hарhaч.
4. Жангар (2020). Хөрвүүлсэн Т. Баясгалан. Улаанбаатар.
5. Намжил,Т. (2016). Жангар тууль дахь хүчний ойлголт ба бөх баатрын тухай өгүүлэмжийн учир. Жангар судлал. Ойрад судлалын цуврал. LXIV боть. Улаанбаатар.
6. Омакаева, Э. У. (1997). Текст как отражение картины мира: лингвокультурологические аспекты описания эпоса «Джангар». Проблемы современного джангароведения. Элиста: Калмыцкий госу- дарственный университет имени Б.Б. Городовикова. 26–31.
7. Утга зохиол шинжлэл (2006). Улаанбаатар.
Рецензия
Для цитирования:
Янжиндулам В. Жангар тууль дахь хүний үнэлэмжийн тухай нэгэн асуудал. Nomadic civilization: historical research. 2023;3(1):94-100. https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-2-1-94-100
For citation:
Yangindulam V. On the question of the axiology of the image of man in the epic «Dzhangar». Nomadic civilization: historical research. 2023;3(1):94-100. (In Russ.) https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-2-1-94-100
Просмотров: 37
Послать статью по эл. почте 