Хорчин монголчуудын төрлийн тогтолцоонд гарсан зарим өөрчлөлтийн тухай (Өвөр Монголын Тунляо хотын хорчин зүүн гарын дунд хошууны Шибахуа балгасны Баянтариа гацааны жишээгээр)
https://doi.org/10.53315/2782-3377-2024-4-3-51-61
Аннотация
Энэхүү өгүүллийг зохиогч БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Тунляо хотын Хорчин зүүн гарын дунд хошууны Шибахуа балгасны Баянтариа гацаанд 2015-2017 онд хийсэн хээрийн судалгааны эх хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан туурвилаа. Тус өгүүлэлд ӨМӨЗО-ны зүүн хэсэгт орших тариалангийн аж ахуй эрхлэх, хятад соёлын нөлөө нэлээдгүй хүртсэн хорчин монголчуудын ураг төрлийн тогтолцоо хийгээд төрөл садны дуудлагын өөрчлөлтийн тухай өгүүлэх болно. Удам угсаа, ураг төрлийн тогтолцоо нь тодорхойлоход маш хэцүү тул маш сонирхолтой судалгааны объект юм. Материалыг хамгийн албан ёсны тайлбараар системчлэх нь илүү алс холын ирээдүйн асуудал юм. Зохиогч энэ удаад судлаачдын дүгнэсэн ураг төрлийн тогтолцооны утга учир, чадамжийн тухай гурван талт дүгнэлт (1. Харьяалах ай; 2. Эрх ашиг, үүрэг хариуцлага; 3. Үйл ажиллагаа)-ийн харьяалах ай (нэрийдэл болон хуваарилалтын аргыг бүрэлдүүлж, хүмүүсийн орчин тойрноо биечлэн ойлгох болон ойлгоход ойлгогдохууны загвар болдог)- н асуудлыг хорчин монголчуудын жишээн дээр шинжлэхийг оролдов. Тус өгүүллийг уншигч хэн бүхэнд ойлгомжтой байлгах үүднээс XX зууны эхэн хагасын Өвөр монголын цахрын ураг төрлийн тогтолцооны схем зургийг өнөөгийн хорчины ураг төрлийн тогтолцооны схемтэй зэрэгцүүлэн оруулав.
Об авторе
Хуягт Ч. Мөнхтөр
Монгол улсын Соёл
Монголия
Монголия
Хуягт Ч. Мөнхтөр, урлагийн их сургуулийн докторант
Ulaanbaatar
Список литературы
1. Barnard, Alan. (1994). Rules and Prohibitions: The Form and Content of Human Kinship. Companion Encyclopedia of Anthropology. New York and London Routledge. 783-812.
2. Burensain, 娜仁格日勒 (2007). 近现代蒙古人农耕村落社会的形成 = Formation of the Mongolian farming village society. URL=https://api.semanticscholar.org/CorpusID:127086496.
3. Khүrelbaatar, Uranchimeg (2012). Horchiny zan үjl. Өvөr mongolyn ardyn hevlelijn horoo. Hoyor dah’ hevlel. Hөh hot.
4. Luvsanchojdon (1981). Монгол зан аалийн үйлдвэр. Өвөр монголын ардын хэвлэлийн хороо. Хөх хот.
5. Nashun Bayir [Насанбаяр] (2005). Research on the Changes of Kinship System in Pastoral Areas of Inner Mongolia (Өвөрмонголын малжих орны ураг төрлийн тогтолцооны хувиралтын судалгаа). Journal of the Central University for Nationalities (Philosophy and Social Sciences Edition). 32. 1. 158. Hohhot.
6. Omakaeva, E.U., Burykin, A.A. (2002). Tеrminy rodstva mongolov i buryat. Algebra rodstva. 7. SPb.: Kunstkamera. 240–247.
7. Omakaeva, E.U., Burykin, A.A. (2007). Sistema terminov rodstva i svojstva v mongol’skih yazykah: skhodstva i razlichiya. Mongolovedenie. 4(1). 40–57.
8. Park, Hwan-Young (1997). Kinship in Post-Socialist Mongolia; Its Revival and Reinvention [M]. Dissertation for the Ph.D degree. Cambridge.
9. Юньсян, Янь (2015). Социализмын доорх хувь хүний амьдрал: Хятадын нэгэн тосгоныхны хайр сэтгэл, дотно харилцаа, гэр бүлийн өөрчлөлт (1949-1999). Хятад хэлнээс орчуулсан Ч. Мөнхтуул. Улаанбаатар.
10. Pao, Kuo-Yi (1964). Marriage customs of a Khorchin village. Central Asiatic Journal. 9 (1). 29–59.
Рецензия
Для цитирования:
Мөнхтөр Х. Хорчин монголчуудын төрлийн тогтолцоонд гарсан зарим өөрчлөлтийн тухай (Өвөр Монголын Тунляо хотын хорчин зүүн гарын дунд хошууны Шибахуа балгасны Баянтариа гацааны жишээгээр). Nomadic civilization: historical research. 2024;4(3):51-61. https://doi.org/10.53315/2782-3377-2024-4-3-51-61
For citation:
Munkhtor H. About some changes in the kinship system of Khorchin Mongols (Өvөr Mongolyn Tunlyao hotyn Horchin Zүүn garyn dund hoshuuny shibahua balgasny Bayantaria gacaany zhisheegeer). Nomadic civilization: historical research. 2024;4(3):51-61. (In Russ.) https://doi.org/10.53315/2782-3377-2024-4-3-51-61
Просмотров:
126
Послать статью по эл. почте 