Оросын монголч эрдэмтэн Б.Я. Владимирцовын судалж тэмдэглэсэн ойрад ардын дууны хожмын үнэ цэн
https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-3-3-99-112
Аннотация
Орчин үеийн Дэлхийн Монгол судлалд Оросын Монгол судлалын түүх чухал байр суурь эзэлдэг билээ. Оросын Монгол судлалын түүх нь алдартай эрдэмтдийн нэртэй холбоотой (Н.Я. Бичурин, О.М. Ковалевский, Д. Банзаров, В.П. Васильев, А.М. Позднеев, А.Д. Руднев, Б.Я. Владимирцов). Академич Б.Я. Владимирцов шинжлэх ухааны бүтээлч чанараараа энэ салбарт томоохон хувь нэмэр оруулсан юм. Хэвлэгдсэн бүтээлүүд нь Оросын нэрт эрдэмтний шинжлэх ухааны ашиг сонирхлын өргөн хүрээний гэрч юм. Судлаач 1908 оноос эхлэн баруун монголоор аялж монгол ардын аман зохиол, түүний дотор ойрад дууны зүйлсийг цуглуулж эхэлсэн бол дараа нь 1911, 1926, 1935 онуудад монгол нутгаар дахин аялж, аман зохиол, түүх, нутгийн аялгуу, хэл шинжлэл, бичиг соёлын дурсгалын гээд олон чиглэлээр судалгаа шинжилгээний ажлаа өргөтгөсөн байна. Түүний “Образцы народной словесности” бүтээл (1926) ойрадын дуу судлалд чухал ач холбогдолтой бүтээл бөгөөд “Баатар бээлийн унага”, “Нарийн говийн зээрд”, “Харгай дүнгийн алим”, “Зээргэнэтийн шил” зэрэг ойрад нутгийн дууг аман аялгууны онцлогийг хадгалан галиг үсгээр хэвлүүлжээ. Энэхүү илтгэлд энэхүү ардын дуунуудыг галиг үсгээр тэмдэглэсэн онцлогийг авч үзжээ.
Об авторе
Д. ӨрнөхдэлгэрМонголия
Өрнөхдэлгэр Д., МУИС-ийн Ховд аймаг дахь салбар сургуулийн Хэл зохиолын тэнхимийн эрхлэгч Хэл бичгийн ухааны доктор, профессор
Список литературы
1. Арван гурван хүлгийн дуун (1984). Эмхтгэж удиртгал тайлбар бичсэн Ж. Цолоо. Ред. Х. Сампилдэндэв. Улаанбаатар: Улсын Хэвлэлийн Газар.
2. Владимирцов, Б. Я. (1921). Монгольский сборник рассказов из Pañcatantra. Сборник Музея антропологии и этнографии при АН СССР. Петроград: Акад. 12-я гос. тип. 5. 2.
3. Владимирцов, Б. Я. (1923а). Mонголо-ойратский героический эпос. Пер., вступ. ст. и примеч. Б. Я. Владимирцова. Петроград–Москва: Гос. изд-во.
4. Владимирцов, Б. Я. (1923б). Волшебный мертвец: Сказки / Пер., вступ. статья и примеч. Б. Я. Владимирцова. Петербург– Mосква: Гос. изд-во.
5. Владимирцов, Б. Я. (1926). Образцы монгольской народной словесности (С.-3. Монголия). Ленинград: Ин-т живых вост. яз. им. А. С. Енукидзе.
6. Владимирцов, Б. Я. (1929). Сравнительная грамматика монгольского письменного языка и халхаского наречия. Введение и фонетика. Ленинград: Издание Ленинградского восточного института.
7. Владимирцов, Б. Я. (1934). Общественный строй монголов. Монгольский кочевой феодализм. Л.: Изд-во АН СССР.
8. Владимирцов, Б. Я. (2005). Работы по монгольскому языкознанию. Москва: Вост. лит.
9. Омакаева, Э. У. (2014). Из истории изучения письменной традиции ойратов Монголии/ калмыков и образцы письменности монголоязычных народов (по материалам экспедиции 2014 г.). Мир науки. 4. 36.
10. Хорлоо, П. (1981). Монгол ардын дууны яруу найраг. Улаанбаатар.
Рецензия
Для цитирования:
Өрнөхдэлгэр Д. Оросын монголч эрдэмтэн Б.Я. Владимирцовын судалж тэмдэглэсэн ойрад ардын дууны хожмын үнэ цэн. Nomadic civilization: historical research. 2023;3(3):99-112. https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-3-3-99-112
For citation:
Urnokhdelger D. The later value of Oirad folk songs marked by the research of Russian Mongolist scientist B.Y. Vladimirtsov. Nomadic civilization: historical research. 2023;3(3):99-112. (In Russ.) https://doi.org/10.53315/2782-3377-2023-3-3-99-112